شیرینکەرەوەی دەستکرد مەترسین بۆ بیر و هۆش
لێکۆڵینەوەیەکی نوێ ئاشکرای کردووە کە زۆر بەکارهێنانی شیرینکەرە دەستکردەکان کە لە خواردنەوە دایتەکان و بنێشتی بێ شەکردا بەکاردێن، پەیوەندیان هەیە بە کەمبوونەوەی خێرای بیروهۆش . ئەم لێکۆڵینەوەیە لەلایەن زانایانی زانکۆی ساوپاوڵۆ لە بەڕازیلەوە ئەنجام دراوە و لە گۆڤاری Neurology دا بڵاوکراوەتەوە.
وردەکارییەکانی لێکۆڵینەوەکە
لێکۆڵەران زیاتر لە ١٢ هەزار پیاو بەدوایدا چوون بۆ ماوەی هەشت ساڵ، تەمەنیان لە ٣٥ ساڵەوە زیاتر بوو. ئەوان پرسیاری وردیان لەسەر خۆراکیان کرد و ڕێژەی بەکارهێنانی حەوت جۆری جیاواز لە شیرینکەرە دەستکردەکان وەک ئاسپارتام و ساکرین و ئێریسریتۆل و زایلیتۆل حیساب کرد. ناوەندی بەکارهێنان ڕۆژانە نزیکەی ٩٢ میلیگرام بوو.
ئەنجامەکان لە تەمەنە جیاوازەکاندا
لە کەسانی خوار ٦٠ ساڵدا، زۆر بەکارهێنانی ئەم شیرینکەرانە پەیوەندی هەبوو بە کەمبوونەوەی خێرای دوو بواری گرنگ لە کارەکانی مێشک: توانای قسەکردن (وشە هەڵبژاردن و بە ڕوونی قسەکردن) و توانا تێگەیشتنییەکانی گشتی (وەک یادداشت و سەرنج و چارەسەری کێشەکان). بەڵام لە کەسانی ٦٠ ساڵ و زیاتردا ئەم پەیوەندییە ئاشکرا نەبوو.
ئاگادارکردنەوە و ئامۆژگاری
د. کلاودیا کیمییە سوییموتۆ، یەکێک لە تویژەرانی ئەم لێکۆڵینەوەیە، ڕایگەیاند کە ئەم شیرینکەرانە وەک بژاردەی تەندروست دەناسرێن بۆ کەسانی داوای کەمکردنەوەی کێش یان ئاستی شەکر، بەڵام ئەنجامەکان پیشاندا کە کاریگەریی نەرێنیان لەسەر تەندروستی مێشک هەیە. ئەو پێشنیاری کرد کە خەڵک ئاگاداربن لە زۆر بەکارهێنانی ئەم مادانە، بەتایبەت گەنجان کە ڕۆژانە و بۆ ماوەی درێژ بەکاریان دەهێنن.
